ریچارد رورتی: از نو عمل‌گرایی ضد مابعدالطبیعی تا طرد فلسفه

Authors

محسن محمودی دانشجوی دکتری دانشکدۀ الهیات و فلسفه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران

موسی اکرمی دانشیار الهیات و فلسفه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.

Abstract:

ریچارد رورتی، فیلسوف مابعدالطبیعه ستیزِ نوعمل گرای آمریکا، طی سه دهه در آثار گوناگون خود فلسفۀ سنتی، از افلاطون تا کانت، را مورد انتقاد قرارداده است. به باور وی، تاریخ فلسفه بیانگر این است که هیچ گونه پاسخ نهایی به پرسش های سنتی در مورد « شناخت»، «حقیقت/ صدق»، و «بازنمود»، وجود ندارد؛ در نتیجه به جای حل کردن این پرسشها باید آنها را منحل کرد. وی شناخت را باور صادق موجه تعریف می‌کند، اما نظریۀ صدق او عمل گرایانه است و توجیه را حاصل گفت وگو؛ یعنی فعالیت اجتماعی، اجماع گروهی و نوعی همبستگی اجتماعی می‌داند. رورتی همچنین به اولویت دموکراسی در برابر فلسفه باور دارد، و با مبنا بودن فلسفه برای دیگر بخشهای فرهنگ مخالف است. آرای فلسفی رورتی علی رغم برخورداری از نکاتی سودمند، چه در محور سلبی نقد جزمهای مابعدالطبیعۀ سنتی و چه در محور ایجابی تأکید بر پاره ای از دستاوردهای فکری پسامدرن (همچون تأکید برآزادی، دموکراسی، کثرت گرایی، تواضع فلسفی، و دوری از نخوت علمی) با مشکلاتی مواجه است. نگارندگان در این مقاله به نقد مهمترین برنهادهای چالش برانگیز او می‌پردازند: 1- نادیده گرفتن ویژگی حکایتگری و اشاره ای زبان؛ 2- خلط میان تأویل و واقعیت؛ 3- مخدوش کردن مرز میان عینیت و ذهنیت؛ 4- تداخل امر عمومی و خصوصی؛ و 5- بی توجهی به نیازمندی علم، فرهنگ، فن شناسی و بویژه دموکراسی به فلسفه.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

عقلانیت در فلسفه عملی ریچارد رورتی

full text

فلسفه سنّتی از نگاه ریچارد رورتی

در این مقاله به کنکاش در میان اندیشههای مختلف رورتی پرداختهایم و نتیجه تحقیق حکایت از آن دارد که وی چندین ویژگی و خصلت مهم را به سنّت فلسفی مغرب زمین، که از زمان افلاطون تا زمان حاضر تداوم یافته است، نسبت میدهد و آنها را نقد میکند. در این تحقیق تنها به شش ویژگی مهم این سنّت که در لابهلای نوشتههایش بیش از سایر ویژگیها به چشم میخورد، اشاره میکنیم. این شش ویژگی عبارتاند از: 1. فرار از تار...

full text

تقدم آزادی بر حقیقت در فلسفه ریچارد رورتی

full text

مفهوم حقیقت در فلسفه ریچارد رورتی

رورتی در صدد است تا در مقام یک درمانگر مسائل فلسفی به تجزیه و تحلیل مسائل مختلف معرفتی در پرتو منافع پراگماتیکی آن ها بپردازد. او مدعی است که مسائل فلسفی از قبیل «حقیقت» و «واقعیت» و غیره همچون سایر مسائل دیگر محصول یک امکان تاریخی بوده است و از این رو می توان آنها را کنار گذاشت. بدین منظور، او تمام معرفت شناسی سنتی را با تمام مقولاتش (نظیر حقیقت، عینیت، عقل و غیره) زیر سوال می برد. استدلال او ...

15 صفحه اول

عقلانیت در فلسفه عملی ریچارد رورتی

full text

فلسفة سنّتی از نگاه ریچارد رورتی

در این مقاله به کنکاش در میان اندیشههای مختلف رورتی پرداختهایم و نتیجة تحقیق حکایت از آن دارد که وی چندین ویژگی و خصلت مهم را به سنّت فلسفی مغرب زمین، که از زمان افلاطون تا زمان حاضر تداوم یافته است، نسبت میدهد و آنها را نقد میکند. در این تحقیق تنها به شش ویژگی مهم این سنّت که در لابهلای نوشتههایش بیش از سایر ویژگیها به چشم میخورد، اشاره میکنیم. این شش ویژگی عبارتاند از: 1. فرار از تار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

متافیزیک

volume 1 issue 3

pages 43- 64

publication date 2010-02-20

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

مابعدالطبیعه نوعمل گرایی شناخت صدق/ حقیقت بازنمود دموکراسی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com